Kanal Darlığı (SPİNAL STENOZ) Nedir?
Omurga, kemikler ve diskler ile birbirine bağlanan bir yapıdır. Omurga içerisinde, omuriliği koruyan ve çevreleyen bir kanal bulunmaktadır. Bu kanalın omurga eklemlerinde kabalaşma, bağların kalınlaşması ve disk denilen kıkırdak dokunun esnekliğini ve yapısını kaybetmesi sonucu daralma gerçekleşir.
Kanal Darlığı Belirtileri Nelerdir?
Kanal darlığı yaygın olarak belde ağrı ve yürümekle kalçalara vuran ağrı şeklinde karşımıza gelir. Bununla birlikte bacaklarda yavaş ilerleyen bir ağrı ile uyuşma da görülebilir.
Kanal daralması sonucu görülen belirtiler;
- Bel, boyun ve bacaklarda ağrı
- Kısa mesafe yürümelerde dahi ağrı ve güçsüzlük
- Bacaklarda uyuşma ve kramplar
- İlerleyen dönemlerde idrar kaçırma ve cinsel fonksiyon kaybı
- Yürüme esnasında dinlenme isteği
olarak genel olarak özetlenebilir.
Kanal Daralması Kimlerde Görülür? Risk Faktörleri Nelerdir?
Kanal daralması daha çok yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan bir durum olup genellikle 50 yaş ve üzeri kişilerde yaygın olarak görülebilmektedir. İlerleyen yaşla birlikte, vücut esnekliğini kaybeder ve kireçlenme oluşmaya başlar. Dokuların kalınlaşmasıyla birlikte omurilikte ve sinirlerde sıkışma meydana gelir. Bununla birlikte, doğuştan gelen bir rahatsızlığa sahip kişilerde ise 30 yaşından sonra belirtiler görülmeye başlanabilir.
Kanal darlığını tetikleyen bazı durumlar da mevcuttur. Bunlar;
- Doğuştan omurga rahatsızlıkları
- Skolyoz ve omurga eğriliği
- Kemik tümörleri
- Dar omuriliğe sahip olmak
- Ağır işlerde çalışmak
- Fazla kilolu olmak
- Tütün kullanımı
- Genetik faktörler
olarak sıralanabilir.
Omurga daralması, tedavi edilmediği durumda kişinin yaşam kalitesini ve günlük konforunu ciddi oranda etkileyen bir durumdur.
Kanal Daralması Tanısı Nasıl Konulur?
Öncelikle hastanın hikayesi detaylı olarak alınarak nörolojik muayenesi yapılır. Hastanın yürüyüş mesafesinde kısalma, ağrı hissetiğinde dinlenip tekrar yürümesi en sık dile getirilen durumlardır. Hastanın muayenesi sonucu yeterli teşhis için MR, Bilgisayarlı Tomografi gibi radyolojik görüntülemelerden destek alınır.
Kanal Daralması Tedavisi Nasıldır?
Hastalığın seviyesi, hastanın genel sağlık durumu tedavi sürecinde belirleyici faktörlerdir. İleri evre olmayan durumlarda cerrahi dışı yöntemlerle ve fizik tedavi ile bel kaslarının güçlendirilmesi ve esneklik kazandırılması sağlanır.
Bununla birlikte hastalarda da ağrı kesici ilaçlar ya da ağrıya yönelik omurga enjeksiyonları olumlu sonuçlar vermektedir.
Cerrahi dışı yöntemlerden fayda göremeyen ve ileri evre kanal daralması olan kişilerde cerrahi tedavi yöntemi tercih edilmektedir.
Kanal Daralmasında Cerrahi Tedavi
Cerrahi tedavinin amacı, omurilik ve sinirlerdeki baskıyı ortadan kaldırmaktır. Daralan kanalın yeri, darlık seviyesi ve etkileri ameliyat tipini belirlemektedir. Ameliyatta, darlığa sebep olan kemik, disk ve bağlar gereğinde alınır ve kanal rahatlatılır.
Birden fazla darlık, kırık ya da bel kayması gibi sorunlar da mevcut ise vida gibi enstrumantasyon materyalleri ile omurgaların desteklenmesi sağlanır. Ameliyat sonrası erken dönemde ağrılar azalır ve ortalama 1 ay sonra günlük aktiviteler düzene girmeye başlar.
Kanal Daralması Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası ortalama 2 gün sonra hastanın taburculuğu sağlanır. Ameliyattan 4 saat sonra hastanın ayağa kaldırılması sağlanır. Ortalama 1 hafta sonra hasta günlük hayatına dönebilir. Uygun bir fizik tedavi sürecine başlamak da iyileşme sürecini kısaltacak faktördür.
Kanal Daralması Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Ameliyat sonrası;
- Yürürken, eğilirken, kalkarken ya da merdiven çıkarken dikkatli hareket edilmesi gerekir.
- Ameliyat bölgesi darbelere karşı korunmalıdır.
- Tuvalet ihtiyacı klozet ile karşılanmalıdır.
- Beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmeli, kemik ve kasların güçlenmesine yardımcı besinler tercih edilmelidir.
- İlk 4-6 hafta 5 kg’dan ağır cisimler kaldırılmamalıdır.
- Bel koruyucu ve destekleyici yatak tercih edilmelidir.
- Önerilen egzersizler düzenli olarak yapılmalıdır.
